Historia

Pogotowia Ratunkowego

Początki pogotowia w Polsce sięgają lat powojennych. Wtedy to w latach 1948-49 decyzją Ministra Zdrowia podporządkowano „Ochotnicze Towarzystwa Ratunkowe” – Polskiemu Czerwonemu Krzyżowi, który to podjął starania o uruchomienie stacji pogotowia jako zorganizowanych placówek służby zdrowia..

Początki pogotowia

Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego w Rzeszowie została zorganizowana w miesiącu lipcu 1949 roku przez Wojewódzki Zarząd Polskiego Czerwonego Krzyża.

W dniu święta P.K.W.N. 22 lipca nastąpiło uroczyste otwarcie Stacji przy udziale miejscowych władz i partii. Stacja już od następnego dnia rozpoczęła normalną pracę zapewniając doraźną pomoc społeczeństwu miasta Rzeszowa i powiatu przez całą dobę. Organizatorem Wojewódzkiej Stacji Pogotowia Ratunkowego był z ramienia Zarządu Głównego PCK – Prezes Oddziału Wojewódzkiego PCK w Rzeszowie Stanisław Kocur, który poświęcił wiele czasu i wysiłku nad ulokowaniem Stacji, powołania i zaangażowania do pracy w Pogotowiu lekarzy dyżurnych, pielęgniarek i sanitariuszy, a także kierowców i inny personel potrzebny do prowadzenia Stacji.

Wojewódzka Stacja w pierwszych miesiącach po jej uruchomieniu mieściła się tymczasowo do listopada 1949 r. w budynku Ośrodka Szkolenia PCK przy ul. Pod Kasztanami. W budynku tym Pogotowie zajmowało jeden pokój, przedzielony na dwie części. Ze względu na warunki lokalowe, w listopadzie 1949r. Stację Pogotowia Ratunkowego wraz z garażami przeniesiono na ul. Grodzisko 6 do czteropokojowego pomieszczenia w budynku wydzierżawionym od prywatnej osoby (Ob. Jana Ożoga).

Przy ul. Grodzisko Stacja działała do kwietnia 1953 r. Ze względu na niewystarczające warunki do spełnienia zadań stojących przed Pogotowiem Ratunkowym, przeniesiono je do budynku Miejskiego Wydziału Zdrowia mieszczącego się na ul. Obrońców Stalingradu (obecnej ul. Hetmańskiej). Pogotowie zajmowało tu 5 pokoi, jedno pomieszczenie magazynowe oraz garaż o dwóch boksach. Łączna powierzchnia zajmowanych pomieszczeń wynosiła 178 m2. Tu Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego mieściła się do 20 listopada 1958 roku. Ówczesny Dyrektor WSPR Dr. Czesław Petecki zaproponował budowę nowej stacji z dostosowaniem pomieszczeń do potrzeb Stacji Pogotowia Ratunkowego. Dzięki Dyrektorowi, władzy ludowej i partii powstał nowy budynek przy ul. Poniatowskiego 4. Był to typowy budynek zbudowany wg planu Wojewódzkiej Stacji Pogotowia Ratunkowego w Gdańsku, która jako pierwsza tego typu stacja w Polsce istniała od 1955 r. Budowę prowadziło Przedsiębiorstwo Państwowe Budownictwa Miejskiego, a odbiór budynku nastąpił w dniu 15 listopada 1958 r. Ukończenie budynku nastąpiło już za nowego Dyrektora, Dr. Edwarda Bożymowskiego.

tabor
i pracownicy

Od początku uruchomienia Pogotowia Ratunkowego w Rzeszowie przy ul. Pod Kasztanami, Wojewódzka Stacja dysponowała w 1949 r. trzema karetkami. W 1950 roku przy ul. Grodzisko 6, Stacja dysponowała 4 karetkami i jedną karetką zakaźną, przeznaczoną do przewozu zakaźnie chorych początkowo do Szpitala w Krakowie, następnie do Szpitala w Przemyślu, a później do Łańcuta. Przez cały ten okres dostępna była tylko jedna karetka jako rezerwowa.

Personel fachowy, do roku 1950, składał się z 9 lekarzy dyżurnych, 4 dyspozytorów, 12 sanitariuszy, 12 kierowców karetek, 7 pracowników administracji i 3 obsługi.

W miesiącu sierpniu 1951 r. na podstawie zarządzenia Ministra Zdrowia został utworzony Oddział Transportowy na bazie WSPR przy ul. Grodzisko 6. Do Oddziału Transportowego zostały przekazane wszystkie pojazdy z jednostek Służby Zdrowia na ternie miasta Rzeszowa, tj.:

– Wojewódzkiej Poradni Macierzyństwa i Zdrowia Dziecka – 3 samochody osobowe

– Wojewódzkiej Poradni Skórno-Wenerologicznej – 2 samochody osobowe

– Wojewódzkiej Stacji Krwiodawstwa – 1 samochód specjalny

– Miejskiego Wydziału Zdrowia – 5 samochodów osobowych, 1 sanitarny, 6 specjalnych

– Wojewódzkiego Wydziału Zdrowia – 1 samochód osobowy, 2 ciężarowe, 3 specjalne

– Filii Państwowego Zakładu Higieny – 1 samochód ciężarowy

Przyjęte wyżej wymienione samochody zostały przekazane pod koniec 1951 roku do nowo zorganizowanej Wojewódzkiej Kolumny Transportu Sanitarnego w Rzeszowie przy ul. Grodzisko 6, która mieściła się w jednym bloku z Wojewódzką Stacją Pogotowia Ratunkowego. Wydatki na WKTS do końca roku 1951 pochodziły z własnego budżetu WSPR.

Dopiero od 1952 r. Wojewódzka Kolumna Transportu Sanitarnego finansowana była z budżetu Ministerstwa Zdrowia.

W początkowej fazie działalności WKTS miała spore trudności z przydziałem karetek dla uruchomionych już Stacji Pogotowia. Niektóre posiadały tylko po jednej karetce, gdyż druga była w większości czasu w naprawie. Na porządku dziennym był brak dostatecznej ilości pracowników warsztatowych czy części zamiennych, po które jeździło się do innych województw, najczęściej do Poznania.

Znacząca poprawa kadrowa oraz materiałowa nastąpiła dopiero w roku 1955.

W tym roku też zapadła decyzja o budowie nowej Kolumny Transportu Sanitarnego, w skład której miał wchodzić budynek garaży z 48 boksami, budynek administracyjno-gospodarczy oraz budynek warsztatów samochodowych.

Na nową lokalizację wybrano osiedle Staromieście przy ówczesnej ulicy Nowotki (dzisiejszej Wyzwolenia). Powierzchnia terenu miała wynieść prawie 2 ha,
a powierzchnia zabudowy 3125 m2.

Budowę ukończono w 1959 roku. Po przeniesieniu WKTS z ulicy Grodzisko, pod nowym adresem kolumna działa do roku 1999, gdzie wskutek wdrażania programu Ministra Zdrowia o budowie Systemu Zintegrowanego Ratownictwa Medycznego, kolumny transportu połączono ze Stacjami Pogotowia.

Statystyki

W 1952 roku na terenie Województwa Rzeszowskiego uruchomionych było już 17 Stacji Pogotowia Ratunkowego.
Wojewódzkiej Stacjia Pogotowia Ratunkowego w Rzeszowie, była stacją typu V (rocznie powyżej 30 tyś. usług), posiadała 5 dobokaretek, w tym 2,5 karetek wypadkowo-chorobowych i 2,5 karetek przewozowych (transportowych).
Obsada składała się z 11 lekarzy dyżurnych (po 7 godzin, tj. 77 godzin w ciągu doby), 8 pielęgniarek, w tym 4 położne, 18 sanitariuszy, 5 osób obsługi i 13 osób z personelu administracyjnego.
Od roku 1966 zwiększono z 5 do 7,5 dobokaretek. Ponadto poszerzono usługi o ambulatorium chirurgiczne, ambulatorium ogólne i pracownie RTG, zwiększając liczbę personelu średniego z 8 do 25, a personelu niższego z 18 do 30.

1 stycznia 1994 roku z ZOZ-u wydzielono Dział Pomocy Doraźnej, gdzie zatrudnieni byli lekarze, felczerzy, pielęgniarki, położne i sanitariusze, którzy wchodzili w skład zespołów lekarskich i transportowych. W 1999 roku rozpoczęto wdrażanie programu Ministra Zdrowia „Budowa Systemu Zintegrowanego Ratownictwa Medycznego”. Zasadnicze różnice polegały na utworzeniu karetek wypadkowych, reanimacyjnych, kardiologicznych i neonatologicznych, wyposażonych w odpowiedni sprzęt.

Usługi Pogotowia / Usługi ambulatoryjne:

– 1949 r. – 1970 / 358
– 1950 r. – 11675 / 885
– 1951 r. – 15218 / 1087
– 1952 r. – 17518 / 3034
– 1953 r. – 19360 / 2900
– 1954 r. – 20245 / 3240
– 1955 r. – 15652 / 2316
– 1956 r. – 15677 / 1465
– 1957 r. – 17574 / 1942
– 1958 r. – 15024 / 1785
– 1959 r. – 19890 / 2708
– 1960 r. – 21844 / 5468
– 1961 r. – 24215 / 7694
– 1962 r. – 27919 / 9234
– 1963 r. – 30429 / 11001
– 1964 r. – 32410 / 12811
– 1965 r. – 35548 / 14960
– 1966 r. – 38068 / 17611
– 1967 r. – 39958 / 20018

Czasy obecne

Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego w Rzeszowie jest samodzielnym publicznym zakładem opieki zdrowotnej, którego organ założycielski stanowi Województwo Podkarpackie, jako jednostka samorządu terytorialnego. Podstawowym celem działania zakładu jest wykonywanie działalności leczniczej poprzez udzielanie świadczeń zdrowotnych w zakresie ratownictwa medycznego oraz promocję zdrowia.

Od 2006 roku w Wojewódzkiej Stacji Pogotowia Ratunkowego utworzone zostały dwuosobowe zespoły karetek wypadkowych, składające się ratowników medycznych. Obecnie nazwy karetek Wypadkowych i Reanimacyjnych zastąpiono na karetkę Podstawową (2 ratowników medycznych) oraz karetkę Specjalistyczną (lekarz i 2 ratowników medycznych).
WSPR dysponuje 10 Zespołami Ratownictwa Medycznego, będących jednostkami systemu PRM (Państwowe Ratownictwo Medyczne). Z 10 karetek 8 to karetki podstawowe i 2 specjalistyczne.
W 2014 roku zakończyła się budowa Zintegrowanej Dyspozytorni Medycznej, która mieści się obecnie w byłym budynku administracyjnym Wojewódzkiej Kolumny Transportu Sanitarnego. Dyspozytornia obsługuje 4 powiaty z łączną liczbą ludności wynoszącą 561 464 tyś osób, a pomoc zapewnia 21 zespołów ZRM, w tym 16 podstawowych i 5 specjalistycznych.

W oparciu o obowiązującą misję dla zapewnienia przyjętego celu Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego w Rzeszowie przyjmuje zobowiązania:
– świadczenia profesjonalnych usług ratownictwa medycznego,
– stałego podnoszenia kwalifikacji personelu oraz doskonalenia zawodowego,
– prowadzenia działalności zgodnie z obowiązującymi standardami i przepisami prawnymi,
– stosowanie nowoczesnego sprzętu i aparatury ratującej życie,
– angażowanie personelu w ciągłe doskonalenie jakości oferowanych usług,
– doskonalenie skuteczności wdrażanego systemu zarządzania jakością.

W swojej strukturze zakład posiada również :
– Oddział Opieki Paliatywno-Hospicyjnej
– Izbę przyjęć (w ramach ambulatorium chirurgicznego)
– Ambulatorium stomatologiczne
– Transport sanitarny

Priorytetowym działaniem Wojewódzkiej Stacji Pogotowia Ratunkowego w Rzeszowie jest ratowanie życia i zdrowia człowieka.